Vụ hoa hậu Phương Nga: chưa làm rõ “Hợp đồng tình ái”, xử được không?(*)

Tuy nhiên, việc xác minh nội dung email liên quan đến nghi vấn về “Hợp đồng tình ái” giữa hoa hậu Phương Nga và ông C.T.M vẫn chưa được cơ quan điều tra làm rõ trong kết luận  điều tra bổ sung này.

Nguồn chứng cứ nào cần điều tra?

Theo tinh thần quy định tại khoản 2 điều 65 BLTTHS về thu thập chứng cứ thì, những người tham gia tố tụng, cơ quan, tổ chức hoặc bất cứ cá nhân nào đều có thể đưa ra tài liệu, đồ vật và trình bày những vấn đề có liên quan đến vụ án.

Từ quy định nêu trên, cho thấy, mặc dù điều luật không có sự hạn chế về đối tượng cung cấp chứng cứ. Tuy nhiên, để một tài liệu nào đó được xem là nguồn chứng cứ của vụ án, và được Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát tiến hành điều tra, xác minh theo quy định của pháp luật, thì tài liệu đó trước hết phải được cung cấp bởi một cá nhân, cơ quan hay tổ chức nhất định.

Điều đó cũng có nghĩa, đối với các tài liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ, không xác định được do ai cung cấp thì về nguyên tắc, không được xem là tài liệu, chứng cứ có liên quan đến vụ án. Và như vậy, các cơ quan tiến hành tố tụng cũng không có trách nhiệm làm rõ các tài liệu, chứng cứ này.

Chẳng hạn, cáo trạng của VKSND tỉnh X kết luận Nguyễn Văn A là người đã thực hiện hành vi giết ông B. Trong quá trình xét xử sơ thẩm, bất ngờ xuất hiện thông tin không rõ nguồn gốc, đăng tải trên mạng xã hội cho rằng, người giết ông B là bà H chứ không phải Nguyễn Văn A.

Trong trường hợp này, tòa án không thể căn cứ vào thông tin trên mạng để yêu cầu điều tra bổ sung, nhằm làm rõ những thông tin, tài liệu mà mạng xã hội đã đăng tải.

Trái lại, nếu những thông tin, tài liệu nêu trên, do chính những người tham gia tố tụng hoặc cá nhân, cơ quan, tổ chức khác đứng ra cung cấp và chịu trách nhiệm về tính xác thực của chứng cứ, thì trong mọi trường hợp, cơ quan tiến hành tố tụng phải thực hiện việc điều tra bổ sung để xác định sự thật khách quan của vụ án.

Có cần làm rõ “Hợp đồng tình ái” ?

Trở lại với vụ án của hoa hậu Phương Nga, vấn đề đặt ra ở đây là, theo quy định của pháp luật tố tụng, Cơ quan Điều tra có nhất thiết phải làm rõ các nội dung email liên quan đến cái gọi là “Hợp đồng tình ái” trong vụ án này không? Và, nếu không làm rõ được thì việc xét xử vụ án có đảm bảo về mặt tố tụng không?

Tại phiên tòa sơ thẩm diễn ra vào tháng 9/2016, Trương Hồ Phương Nga bất ngờ có lời khai về mối quan hệ tình – tiền với ông C.T.M. Cùng thời điểm này, trên mạng xã hội cũng xuất hiện nhiều bức ảnh chụp nội dung từ email cá nhân của người có tên là My Cao hay Garry Cao.

Người đưa ra những hình ảnh này cho rằng, đây là những nội dung trao đổi qua lại giữa hoa hậu Phương Nga và đại gia C.T.M, để đi đến việc thống nhất bản “Hợp đồng tình ái” trị giá 16,5 tỷ đồng.

Tuy nhiên, các tài liệu này chỉ là thông tin trên mạng xã hội, không phải do chính bị cáo hay bất kỳ một cá nhân, cơ quan, tổ chức nào đứng ra cung cấp theo quy định tại khoản 2 điều 65 BLTTHS. Vì vậy, về nguyên tắc, các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn có thể xem xét việc truy tố và xét xử vụ án trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ đã thu thập được, mà  không nhất thiết phải làm rõ các tài liệu không rõ xuất xứ cũng như không xác định được do ai thu thập và đưa ra trên mạng xã hội này.

Luật sư HỒ NGỌC DIỆP

----------------------------------------------

(*) Bài viết đã đăng trên ấn phẩm Công lý & Xã hội của TAND Tối cao